Mikołajki Folkowe – konferencja naukowa
Międzynarodowa Konferencja Naukowa
Miejsce narracji ludowej w ogólnonarodowej narracji tożsamościowej
Lublin, 9–10 grudnia 2021 roku
Międzynarodowa konferencja naukowa Miejsce narracji ludowej w ogólnonarodowej narracji tożsamościowej organizowana przez Instytut Filologii Polskiej UMCS, Instytut Nauk o Kulturze UMCS, Studenckie Koło Naukowe Etnolingwistów UMCS, Polskie Seminarium Etnomuzykologiczne, Akademickie Centrum Kultury i Mediów UMCS „Chatka Żaka”, „Pismo Folkowe” oraz Stowarzyszenie Animatorów Ruchu Folkowego odbędzie się w dniach 9–10 grudnia 2021 roku w Akademickim Centrum Kultury i Mediów UMCS „Chatka Żaka” i będzie częścią XXXI Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Ludowej „Mikołajki Folkowe”.
Tegoroczne spotkanie pragniemy poświęcić tematyce doświadczenia historycznego ludu. Pochylimy się nad tym, z jakich tekstów możemy czerpać informacje na ten temat? Jak lud opowiadał o sobie, a jak widzieli go inni? Co z jego historii zostało opowiedziane, a co przemilczane? Jak lud mówił o tym, czego doświadczył – w ustnym przekazie, w sztuce czy w muzyce? Czy dziś da się zrekonstruować historię ludową? By odpowiedzieć na te pytania, skupimy się nad możliwościami, które oferują nam różne dyscypliny, nurty i metody.
Proponowane zagadnienia:
• historia ludowa,
• historia mówiona,
• etnohistoria,
• badania dziejów grup nieuprzywilejowanych i pokrzywdzonych,
• rekonstruowanie dziejów grup niepiśmiennych,
• ludowe postrzeganie historii,
• odzwierciedlenie historii, czasu i zmiany w przekazie ustnym, sztuce i muzyce ludowej,
• zorientowane diachronicznie badania nad ludowością,
• interpretowanie historii ludu we współczesnej kulturze.
Konferencję otworzy panel dyskusyjny, w którym udział wezmą zaproszeni przez organizatorów eksperci.
Informacje organizacyjne
Zgłoszenia uczestnictwa zawierające tytuł referatu wraz z abstraktem (150–200 słów) należy przesłać do 9 listopada 2021 roku na adres etnobiblioteka@wp.pl.
Opłata konferencyjna wynosi 200 zł i obejmuje materiały konferencyjne, druk monografii, w której zgromadzone zostaną wygłoszone referaty, obiad w dniu konferencji oraz karnet na koncerty w czasie Festiwalu. Opłata nie dotyczy panelistów.
Nr konta bankowego zostanie przekazany po zakwalifikowaniu zgłoszenia.
Jeśli z powodów niezależnych od organizatorów, konferencja nie będzie mogła odbyć się stacjonarnie, zostanie zorganizowana w formie wideokonferencji moderowanej online.
Bez względu na formę obrady będą transmitowane na żywo na fanpage’u Mikołajek Folkowych.
Komitet honorowy:
prof. dr hab. Jerzy Bartmiński (IFP UMCS)
prof. dr hab. Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska (IFP UMCS)
Patronat: Komisja Etnolingwistyczna KJ PAN, Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Komitet organizacyjny:
dr hab. Joanna Szadura (IFP UMCS)
dr Agata Kusto (INoK UMCS)
mgr Damian Gocół (IFP UMCS)
Sekretarz konferencji:
mgr Sylwia Gierczak (IFP UMCS)
Organizatorzy: Instytut Filologii Polskiej UMCS, Instytut Nauk o Kulturze UMCS, Studenckie Koło Naukowe Etnolingwistów UMCS, Polskie Seminarium Etnomuzykologiczne, Akademickie Centrum Kultury i Mediów UMCS „Chatka Żaka”, „Pismo Folkowe” oraz Stowarzyszenie Animatorów Ruchu Folkowego
Formularz zgłoszeniowy do pobrania:
Zaproszenie na Ogólnopolską konferencję naukową „Folk –folklor – folkloryzm”
Ogólnopolska konferencja naukowa „Folk –folklor – folkloryzm” odbędzie się w dniach 10–11 grudnia 2020 roku w Akademickim Centrum Kultury UMCS „Chatka Żaka” i będzie częścią jubileuszowego XXX Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Ludowej „Mikołajki Folkowe”. Do udziału w tym naukowym spotkaniu zapraszamy przedstawicieli różnych dyscyplin badawczych.
Tematyka spotkania jest z jednej strony rozwinięciem problematyki poruszonej w czasie konferencji „Ludowość w sztuce, muzyce, literaturze i teatrze” (Lublin, 29 listopada 2019),
z drugiej – „Lubelskiej rozmowy o folkloryzmie”, która odbyła się w „Chatce Żaka” 13 grudnia 1983 roku (treść dostępna w piśmie „Literatura Ludowa” 1987, R. XXXI, nr 4–6, s. 73–103).
W czasie XXX edycji Mikołajek Folkowych chcielibyśmy wspólnie zastanowić się nad tym,
w jaki sposób po 37 latach, w nowej sytuacji kulturalnej, społecznej i politycznej zmieniła się relacja między folkiem, folklorem i folkloryzmem? Na ile aktualne pozostają opinie i ustalenia sprzed prawie czterech dekad? Jak dziś powinniśmy definiować „folk”, „folkloryzm” i „folklor”, jak wyznaczać granice tych pojęć?
Proponowane zagadnienia:
- folk, folklor, folkloryzm – problemy definicyjne i granice pojęć,
- korzenie i inspiracje folku i folkloryzmu,
- geneza i rozwój ruchu folkowego,
- współczesne inspiracje folklorem (np. w sferze dizajnu, muzyki, kultury, języka),
- problem „autentyczności” współczesnego folkloru i inspirowanej nim sztuki,
- ludowość i myślenie typu ludowego w społeczeństwie ponowoczesnym.
Zgłoszenia uczestnictwa zawierające tytuł referatu wraz z abstraktem (150-200 słów) należy przesłać do 30 października 2020 roku na adres etnobiblioteka@wp.pl.
Opłata konferencyjna wynosi 150 zł i obejmuje materiały konferencyjne, druk monografii, w której zgromadzone zostaną wygłoszone referaty, obiad w dniu konferencji oraz karnet na koncerty w czasie Festiwalu.
Nr konta bankowego zostanie przekazany po zakwalifikowaniu zgłoszenia.
Jeśli z powodów niezależnych od organizatorów konferencja nie będzie mogła odbyć się stacjonarnie, zostanie zorganizowana w formie wideokonferencji moderowanej online.
Komitet honorowy:
Prof. dr hab. Jerzy Bartmiński (IFP UMCS)
Prof. dr hab. Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska (IFP UMCS)
Komitet organizacyjny:
Dr hab. Joanna Szadura (IFP UMCS)
Dr Agata Kusto (IM UMCS)
Mgr Damian Gocół (IFP UMCS)
Sekretarz konferencji:
Mgr Sylwia Gierczak (IFP UMCS)
Organizatorzy: Instytut Filologii Polskiej UMCS, Instytut Nauk o Kulturze UMCS, Studenckie Koło Naukowe Etnolingwistów UMCS, Polskie Seminarium Etnomuzykologiczne, Akademickie Centrum Kultury UMCS „Chatka Żaka”, „Pismo Folkowe” oraz Stowarzyszenie Animatorów Ruchu Folkowego.
Patronat: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Program Ogólnopolskiej konferencji naukowej „Ludowość w sztuce, muzyce, literaturze i teatrze”
29 listopada 2019 roku odbędzie się Ogólnopolska konferencja naukowa pt: „Ludowość w sztuce, muzyce, literaturze i teatrze”
Miejsce obrad: Akademickie Centrum Kultury UMCS „Chatka Żaka”
w Lublinie, ul. Idziego Radziszewskiego 16
PROGRAM
9.00–10.00 Otwarcie konferencji
Sala Widowiskowa, ACK „Chatka Żaka”
Dyrektor Instytutu Filologii Polskiej UMCS prof. dr hab. Małgorzata Karwatowska
Dyrektor Instytutu Nauk o Kulturze UMCS dr hab. prof. UMCS Ewa Głażewska
Dziekan Wydziału Humanistycznego UMCS prof. dr hab. Robert Litwiński
Dyrektor ACK UMCS „Chatka Żaka” mgr Edyta Karczmarska
Z-ca Dyrektora ACK UMCS „Chatka Żaka” mgr Izabela Pastuszko
Przedstawiciel organizatorów festiwalu Mikołajki Folkowe i Orkiestry św. Mikołaja mgr Bogdan Bracha
Honorowy Kurator SKNE UMCS i Honorowy Członek Komitetu Organizacyjnego Konferencji prof. dr hab. Jerzy Bartmiński
Sesja I Panelowa
10.00–11.40
Prowadzenie: prof. dr hab. Jerzy Bartmiński,
dr hab. prof. UMCS Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska
Sala Widowiskowa, ACK „Chatka Żaka”
10.00–10.20 dr Agata Kusto (Instytut Nauk o Kulturze UMCS, Lublin), Uludowione życie artystyczne czy artystyczna ludowość? Kilka dygresji na przykładzie lubelskiego międzywojnia
10.20–10.40 dr hab. prof. UMCS Katarzyna Smyk (Instytut Nauk o Kulturze UMCS, Lublin), Bajkowe stylizacje w powieści Edwarda Szopy „Poczet królewski”
10.40–11.00 mgr Sylwia Gierczak (Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych UMCS, Lublin), Zasada solidarności z życiem i jej realizacja w „Cudownych bajkach” Adolfa Dygasińskiego
11.00–11.20 mgr Aleksandra Ciarkowska (Instytut Filologii Polskiej i Logopedii UŁ, Łódź), Językowa kreacja postaci kobiecych w twórczości Juliana Kawalca (na wybranych przykładach)
11.20–11.40 Dyskusja
11.40–12.00 Przerwa kawowa
Sesja II Panelowa
12.00–14.20
Prowadzenie: dr hab. Tomasz Rokosz
Sala Widowiskowa, ACK „Chatka Żaka”
12.00–12.20 dr Weronika Grozdew-Kołacińska (Instytut Sztuki PAN, Warszawa) „Tradycja na skróty”, „współczesna muzyka ludowa” czy „awangarda”?
O dzisiejszych kierunkach rozwoju muzyki folkowej w Polsce
12.20–12.40 dr hab. Magdalena Szyndler (Instytut Sztuk Muzycznych UŚ, Katowice), Niepublikowane rękopisy Jana Taciny (1909-1990)
12.40–13.00 mgr Ewa Cudzich (Instytut Nauk o Kulturze UŚ, Katowice), Tradycja muzyczna górali Beskidu Śląskiego w twórczości artystycznej Jana Wałacha – okiem etnologa
13.00–13.20 mgr Lidia Biały (Instytut Nauk o Sztuce KUL, Lublin), Z badań nad wątkami hagiograficznymi w ludowej pieśni religijnej
13.20–13.40 mgr Ewa Kuszewska (Instytut Nauk o Sztuce KUL, Lublin), Organista czy solista? Miejsce ludowej tradycji muzycznej we współczesnym wykonawstwie pieśni w liturgii kościoła katolickiego. Perspektywy
i zagrożenia
13.40-14.00 mgr Piotr Wróblewski (Instytut Nauk o Kulturze UMCS, Lublin), Pomiędzy muzyką ludową, klasyczną i jazzową – pieśni Feliksa Nowowiejskiego
w aranżacjach Krzysztofa Herdzina
14.00–14.20 Dyskusja
14.20–15.30 Przerwa obiadowa
Obrady w sekcjach
Sekcja A
15.30–17.30
Sala Widowiskowa, ACK „Chatka Żaka”
Prowadzenie: dr hab. Magdalena Szyndler
15.30–15.50 dr hab. Tomasz Rokosz (Instytut Nauk o Sztuce KUL, Lublin), Rytualne milczenie, obrzędowy hałas z perspektywy etnomuzykologa i etnolingwisty
15.50–16.10 dr Olga Solarz (Państwowa Wyższa Szkoła Wschodnioeuropejska
w Przemyślu), Ludowa wizja świata wykuta w kamieniu. O nagrobkach – drzewach życia
16.10–16.30 mgr Łukasz Ciemiński (Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi
w Grudziądzu), Ludowy gotyk? Echa sztuki gotyckiej w dawnej rzeźbie ludowej i średniowieczne fascynacje Piotra Wolińskiego
16.30–16.50 mgr Krzysztof Hliniak (Katedra Porównawczych Studiów Cywilizacji UJ, Kraków), Kultura taneczna mniejszości narodowych i etnicznych
w krajobrazie kulturowym województwa małopolskiego
16.50–17.10 mgr Maria Kula (Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie), Zjawisko folkloryzmu na początku XXI wieku na przykładzie wybranych imprez folklorystycznych organizowanych na Podkarpaciu
17.10–17.30 Dyskusja
17.30–17.50 Przerwa kawowa
Sekcja B
15.30–17.30
Studio Telewizyjne, ACK „Chatka Żaka”
Prowadzenie: dr hab. Joanna Szadura
15.30–15.50 mgr Beata Maksymiuk-Pacek (Instytut Nauk o Kulturze UMCS, Lublin), Jak reklamujemy kulturę ludową?
15.50–16.10 mgr Alicja Baczyńska-Hryhorowicz (Szkoła Doktorska Nauk Humanistycznych UMCS, Lublin), Ludowa Miss Wszechświata – polskie „kostiumy narodowe” w konkursie piękności Miss Universe
16.10–16.30 lic. Joanna Dymanus (Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UJ, Kraków), Utowarowione sacrum. Etnodizajn a kategoria dziedzictwa
16.30–16.50 mgr Tatsiana Marmysh (Narodowa Akademia Nauk Białorusi, Mińsk), Sztuka ludowa na Krajowej liście dziedzictwa kulturowego Białorusi: zagrożenia i wyzwania
16.50–17.10 dr Katarzyna Ceklarz (Podhalańska Państwowa Uczelnia Zawodowa
w Nowym Targu), Ludowość w pamiątkarstwie na przykładzie Podhala
17.10–17.30 Dyskusja
17.30–17.50 Przerwa kawowa
Sekcja A
17.50–19.30
Sala Widowiskowa, ACK Chatka Żaka
Prowadzenie: mgr Damian Gocół
17.50–18.10 prof. dr. Marcello Messina (Visiting Associate Professor; Universidade Federal da Paraíba), Sicilian folk songs and contemporary art: renditions of Antonino Uccello’s ethnographic work
18.10–18.30 lic. Alicja Habza (Instytut Nauk o Sztuce KUL, Lublin), Pobożność Maryjna w śpiewach i nabożeństwach z Sanktuarium Matki Bożej Kębelskiej
w Wąwolnicy. Wybrane zagadnienia
18.30–18.50 mgr Mirosław Majewski (Instytut Nauk o Kulturze UMCS, Lublin), Wiedza i religijność ludowa w przedstawieniach teatru obrzędowego
18.50–19.10 mgr Anna Kapusta (Instytut Socjologii UJ, Kraków), „Gardzieniczanka”
i „Teatroman z Lublina”. Figura folkloryzacji dyskursu „Gardzienic”
w Gardzienicach, czyli o funkcjonowaniu polskojęzycznej matrycy kultury chłopskiej w ludowych tekstach oporu
19.10–19.30 Dyskusja
Sekcja B
17.50–19.30
Studio Telewizyjne, ACK „Chatka Żaka”
Prowadzenie: mgr Sylwia Gierczak
17.50–18.10 mgr Stefania Zielonka (Instytut im. Oskara Kolberga, Poznań), Na złość klasykom… Kilka refleksji o dziewiętnastowiecznej niechęci do folkloru
18.10–18.30 mgr Agnieszka Jeż (Instytut Muzykologii UW, Warszawa), Folklor w szkole – doświadczenia żydowskiej młodzieży w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym
18.30–18.50 lic. Wioletta Jakubiec (Instytut Muzyki UMCS, Lublin), O współczesnych przemianach funkcji użytkowych trombity
18.50–19.10 mgr Alicja Mironiuk-Nikolska (Państwowe Muzeum Etnograficzne
w Warszawie), O szczęśliwą socjalistyczną wieś polską…. Kolekcja sztuki ludowej z okresu socrealizmu w Państwowym Muzeum Etnograficznym
w Warszawie
19.10–19.30 Dyskusja
19.30–19.50 Dyskusja podsumowująca i zakończenie konferencji
20.30 Koncert polsko-ukraińskiego zespołu „Dagadana”, Sala Operowa CSK, pl. Teatralny 1
Organizatorzy: Instytut Filologii Polskiej UMCS, Studenckie Koło Naukowe Etnolingwistów UMCS, „Pismo Folkowe”, Akademickie Centrum Kultury UMCS „Chatka Żaka”, Stowarzyszenie Animatorów Ruchu Folkowego
Lubelscy etnolingwiści w Wilnie
W dniach 4–7 lipca 2019 r. na Uniwersytecie Wileńskim odbyło się międzynarodowe seminarium lingwistyki kulturowej „Wartości w językowym obrazie świata Litwinów i Polaków”. Głównym organizatorem seminarium ze strony Uniwersytetu Wileńskiego była prof. dr Krystyna Rutkowska, zaś z ramienia Instytutu Filologii Polskiej UMCS – dr hab. prof. UMCS Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska. W skład komitetu naukowego weszli prof. dr hab. Jerzy Bartmiński (UMCS), prof. dr Irena Smetonienė (Uniwersytet Wileński), prof. dr hab. Anna Tyrpa (Instytut Języka Polskiego PAN), doc. dr Viktorija Ušinskienė (Uniwersytet Wileński), doc. dr Vilma Zubaitienė (Uniwersytet Wileński). W wydarzeniu wzięli udział badacze z Zakładu Tekstologii i Gramatyki Współczesnego Języka Polskiego UMCS oraz członkowie konwersatorium EUROJOS, tj. prof. dr hab. Jerzy Bartmiński, dr hab. prof. UMCS Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska oraz: dr hab. Marta Nowosad-Bakalarczyk, dr hab. Joanna Szadura i współpracująca w sposób stały z zespołem lubelskim dr Beata Żywicka z Państwowej Wyższej Szkoły Wschodnioeuropejskiej w Przemyślu. Uczestnikami spotkania naukowego w Wilnie byli również doktoranci z Instytutu Filologii Polskiej UMCS – mgr Sara Akram i mgr Damian Gocół oraz członkowie Studenckiego Koła Naukowego Etnolingwistów UMCS: Magda Dąbrowska, Adrian Grzesiuk, Dawid Kobylański i Patrycja Szura.
Seminarium rozpoczęło się od powitania uczestników. Naukową część spotkania otworzyły wykłady mentorów – prof. dra hab. Jerzego Bartmińskiego oraz dr hab. prof. UMCS Stanisławy Niebrzegowskiej-Bartmińskiej. Refleksję nad zagadnieniami aksjologicznymi otworzyła prof. dr Irena Smetonienė (Uniwersytet Wileński) referatem o pojęciu WARTOŚCI w litewskim językowym obrazie świata. W tematykę wpisywał się także referat doc. dr Bronė Stundžienė (Uniwersytet Wileński) o litewskim krajobrazie kulturowym w folklorze oraz wystąpienie dr Jūratė Pajėdienė (Instytut Języka Litewskiego) o systemie wartości w dyskursie codzienności Żmudzinów. Aspekt filozoficzny języka jako zjawiska, kształtującego tożsamość człowieka, przedstawił doc. dr Naglis Kardelis (Uniwersytet Wileński). Z kolei obraz człowieka utrwalony w tekstach gwarowych zaprezentowały dr Vilija Sakalauskienė i dr Vilija Ragaišienė (Instytut Języka Litewskiego). Przedmiotem analiz był nie tylko system językowy, ale również dane ankietowe, na podstawie których dr Beata Żywicka (Państwowa Wyższa Szkoła Wschodnioeuropejska w Przemyślu) zrekonstruowała obraz NARODU, utrwalony w języku polskim, zaś Karolina Słotwińska i prof. dr Krystyna Rutkowska (Uniwersytet Wileński) – litewski obraz MATKI. Materiał badawczy stanowiły także konkretne teksty, np. medialne czy poetyckie. Warto wspomnieć chociażby o zaprezentowaniu przez doc. dr Kingę Geben (Uniwersytet Wileński) obrazu Wilna w idiolekcie Czesława Jankowskiego czy też obrazu Polaka w tekstach medialnych przez dr Martę Hartenberger (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy). Kwestie tożsamościowe ujawniły się w wystąpieniu prof. dr hab. Zofii Sawaniewskiej-Mochowej (Instytut Slawistyki PAN), która opowiadała o wyborach tożsamościowych i językowych potomków ziemian litewskich w świetle egodokumentów.
Drugiego dnia uczestnicy seminarium mieli okazję zwiedzić wileńską starówkę, a trzeciego odwiedzili Troki oraz mogli degustować dania kuchni karaimskiej. Ostatniego dnia obrady przeniosły się do odrestaurowanego Pałacu Balińskich w Jaszunach, którego historię przybliżył przewodnik.
Ludowość w sztuce, muzyce, literaturze i teatrze
Ogólnopolska konferencja naukowa Ludowość w sztuce, muzyce, literaturze i teatrze odbędzie się 29 listopada 2019 roku w Akademickim Centrum Kultury UMCS „Chatka Żaka” i będzie częścią XXIX Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Ludowej „Mikołajki Folkowe”. Do udziału w tym naukowym spotkaniu zapraszamy przedstawicieli różnych dyscyplin badawczych.
Proponowane zagadnienia:
- geneza i przejawy sztuki ludowej w muzyce, plastyce, literaturze i teatrze;
- ludowy styl artystyczny;
- sztuka ludowa wczoraj i dziś: między folklorem, folkloryzmem i folkiem;
- sztuka w służbie „ludu” – cepeliada, zespoły folklorystyczne, socrealizm;
- ludowe inspiracje w sztuce współczesnej – etnodizajn, muzyka folkowa, ruch etno;
- literatura chłopska i literatura o chłopstwie;
- ludowy obraz świata w sztuce.
Zgłoszenia uczestnictwa zawierające tytuł referatu wraz z abstraktem (150-200 słów) należy przesłać do 20 października 2019 roku na adres: etnobiblioteka2019@wp.pl.
Opłata konferencyjna wynosi 150 zł i obejmuje materiały konferencyjne, druk monografii,
w której zgromadzone zostaną wygłoszone referaty, obiad w dniu konferencji oraz karnet na koncerty w czasie Festiwalu.
Nr konta bankowego zostanie przekazany po zakwalifikowaniu zgłoszenia.
Komitet honorowy:
Prof. dr hab. Jerzy Bartmiński (IFP UMCS)
Dr hab. prof. UMCS Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska (IFP UMCS)
Komitet organizacyjny:
Dr hab. Joanna Szadura (IFP UMCS)
Dr Agata Kusto (IM UMCS)
Mgr Damian Gocół (IFP UMCS)
Sekretarz konferencji:
Mgr Sylwia Gierczak (IFP UMCS)
Organizatorzy: Instytut Filologii Polskiej UMCS, Studenckie Koło Naukowe Etnolingwistów UMCS, Akademickie Centrum Kultury UMCS „Chatka Żaka”, „Pismo Folkowe” oraz Stowarzyszenie Animatorów Ruchu Folkowego.
Link do informacji z zaproszeniem i formularzem zgłoszeniowym do pobrania: https://pismofolkowe.pl/news/ludowosc-w-sztuce-muzyce-literaturze-i-teatrze-5425
